Nederland staat bekend om zijn uitstekende drinkwaterkwaliteit. We halen ons water grotendeels uit grond- en oppervlaktewater, zuiveren het grondig, en leveren het aan huis voor een opmerkelijk lage prijs: gemiddeld betalen we slechts zo’n €1,40 tot €1,80 per kuub (1.000 liter), inclusief belastingen en heffingen. Voor dat bedrag kunnen we drinken, koken, douchen, de wc doorspoelen en – als we willen – de auto wassen of het gras sproeien.
Maar juist doordat water hier zo goedkoop is, zijn we er erg royaal mee. De gemiddelde Nederlander verbruikt ongeveer 120 liter per dag. In droge zomers loopt dat nog verder op, vooral door tuinirrigatie en zwembadvulling. Dat is niet per se duurzaam, zeker niet nu de druk op onze watervoorziening groeit door klimaatverandering, droogteperiodes en verzilting van grondwater.
In andere landen wordt dit anders aangepakt. Zo kennen sommige regio’s een bloktarrief of staffeltarief: een basishoeveelheid water per persoon per dag blijft goedkoop, bedoeld voor eerste levensbehoeften zoals drinken, koken en wassen. Wie daarboven verbruikt, betaalt een hoger tarief. Niet om te straffen, maar om bewust om te gaan met een kostbaar goed.
Zo’n systeem kan ook in Nederland relevant worden. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli) pleitte er onlangs nog voor om watergebruik eerlijker te beprijzen. Want hoewel we geen direct tekort hebben, vraagt het winnen en zuiveren van water steeds meer inspanning en energie. Tegelijk zien we dat drinkwaterbedrijven moeite hebben om de stijgende vraag bij te houden, mede door de groei van huishoudens en economische activiteit.
Als technisch detacheerder begrijpen wij dat slimme oplossingen vaak liggen op het snijvlak van techniek, beleid en gedrag. Het invoeren van een getrapt tariefmodel zou een logische stap zijn richting bewustwording én verduurzaming, zonder dat de basisbehoeften van mensen in gevaar komen.
Wat mij betreft is het tijd om ook op dit vlak vooruit te denken – voordat drinkwater écht schaars wordt.
Hartelijke groet,
Coen Raaphorst,
Directeur en Senior Consultant